Ο κύριος Σπύρος Ν. Ταραβήρας, είναι σκηνοθέτης-παραγωγός, ιδρυτικό μέλος της Γερμανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, πρ. αναπληρωτής καθηγητής σκηνοθεσίας & σεναρίου και μέλους της Συγκλήτου στην Ανώτατη Ακαδημία Τηλεόρασης και Κινηματογράφου Μονάχου. Ζει, σπούδασε σκηνοθεσία και δραστηριοποιείται από το 1980 στη Γερμανία.Η γνώμη του για το νέο νομοσχέδιο έφτασε σε μένα, μέσω fb, για ένα επικείμενο άρθρο μου στα ΝΕΑ, που τελικά δεν ολοκληρώθηκε, μιας και δεν μπορούσα να συγκεντρώσω αρκετές γνώμες.
Το κείμενο που ακολουθεί είναι δικό του. Ρίξτε του μια ματιά. Νομίζω πως έχει αρκετό ενδιαφέρον.
Ποτέ δεν περίμενα ότι μετά από τόσα χρόνια θα εμφανιστεί ένα τόσο αποσπασματικό νομοσχέδιο για την Κινηματογραφική Τέχνη και Ανάπτυξη τον 21ο αιώνα. Προφανώς οι συντάκτες του δεν έχουν λάβει υπόψιν τους ευρωπαϊκούς κινηματογραφικούς νόμους, όπως ενδεικτικά εκείνους της Γερμανίας, ενός από τους πληρέστερους στον κόσμο, που έχει χρηματοδοτήσει χιλιάδες μικρού και μεγάλου μήκους καλλιτεχνικές, φοιτητικές αλλά και εμπορικές ταινίες, με εξαιρετικά αποτελέσματα στις αίθουσες αλλά και πολλά βραβεία στα διεθνή φεστιβάλ, τα ‘Οσκαρ κλπ. (ενδεικτικά η με βραβευμένη με Ευρωπαϊκό Βραβείο, Όσκαρ κλπ. ταινία αποφοίτησης του σκηνοθέτη της «ΟΙ ΖΩΕΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ» από την Ακαδημία Κινηματογράφου και Τηλεόρασης του Μονάχου).
Οι συντάκτες αυτού του νόμου θα έπρεπε να έχουν σφαιρικότερη γνώση όλων των επί μέρους πεδίων του κινηματογράφου, ώστε να επιτευχθεί η λεγόμενη κινηματογραφική ανάπτυξη.
Ο νόμος δεν αναφέρει ούτε μια λέξη για την κινηματογραφική παιδεία, δηλ την Ίδρυση Εθνικής Ακαδημίας Τηλεόρασης και Κινηματογράφου, αντίστοιχης άλλων ευρωπαϊκών χωρών και διακαή πόθο όλων των ελλήνων κινηματογραφιστών. Δεν περιγράφει την ιδεατή πορεία ενός παραγωγού, σκηνοθέτη, σεναριογράφου «μικρομηκά» (είτε φοιτητή Ακαδημίας είτε αυτοδίδακτου) και πώς αυτή στηρίζεται από την Πολιτεία μέχρι τη ημερομηνία αποφοίτησής του.
Ακολούθως θα έπρεπε να περιγράφονται εκείνα τα μέτρα με τα οποία θα ανοίγονταν οι δυνατότητες μετεξέλιξης του απόφοιτου ή του νέου πρωτοεμφανιζόμενου κινηματογραφιστή για να χρηματοδοτήσει την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους κάθε είδους, ύφους, μορφής (ντοκιμαντέρ, πειραματική κλπ.) κάτι που προβλέπεται λεπτομερέστατα στους εκεί νόμους και χρηματοδοτείται από ειδικούς κωδικούς.
Στον εν λόγω νόμο δεν υπάρχει πουθενά αναφορά σε βραβεία ταινιών μικρού η μεγάλου μήκους (τα παλαιά ΚΡΑΤΙΚΑ καταργούνται!), τα οποία όμως αντιθέτως υπάρχουν στην Γερμανία, είναι σημαντικά χρηματικά ποσά και απονέμονται από την αντίστοιχη ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΤΩΝ σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ της Γερμανίας. Οι ΑΚΑΔΗΜΙΕΣ με εγγεγραμμένα Μέλη τους εξαίρετους και διακεκριμένους επαγγελματίες της κινηματογραφικής τέχνης έχουν ως έναν από τους σκοπούς του να απονέμουν τα ετήσια κινηματογραφικά γραφεία από κοινού με την Πολιτεία. Στην Γερμανία αυτά είναι χρηματικά, τα ποσά δεσμεύονται σε ειδικό λογαριασμό και εκταμιεύονται για την ανάπτυξη σχεδίου παραγωγής, συγγραφή σεναρίου η παραγωγή της επόμενης ταινίας των βραβευόμενων. Αποτελούν δηλαδή μαγιά της επόμενης ταινίας των δημιουργών, διασφαλίζουν έτσι την απρόσκοπτη πορεία των ταλαντούχων δημιουργών και αποτελούν επίσης αναπτυξιακό κίνητρο και εξασφάλιση των θέσεων εργασίας στον κινηματογράφο, επειδή τα ανακυκλώνουν στον ίδιο τομέα. Έτσι δεν έχουμε π.χ. το φαινόμενο των διακριθέντων συναδέλφων Οικονομίδη, Λάνθιμου, Τσίτου κλπ., οι οποίοι γυρίζουν (οι 2 τελευταίοι τώρα) την επόμενη ταινία τους χωρίς κυριολεκτικά χρήματα ή χρεώνονται προσωπικά. Άρα η μεταπήδηση από την κατηγορία του «μικρομηκά» σε σκηνοθέτη ταινιών μεγάλου μήκους συνοδεύεται από συγκεκριμένα μέτρα, όπως το άνω αναφερθέν ενδεικτικά και μόνο.
Ο νόμος για το 1,5% διευρύνει τον κύκλο εταιρειών, που θα είναι υπόχρεες να το καταβάλουν (έστω και διαφοροποιημένο) αλλά παραμένει εξίσου θολός όσο και ο ανεφάρμοστος προηγούμενος, διότι δεν μας περιγράφει τους νέους μοχλούς πίεσης και διαδικασίες κυρώσεων (π.χ. ισόποσο πρόστιμο από ΕΣΡ σε περίπτωση μη καταβολής και αφαίρεση άδειας λειτουργίας σε μη συμμόρφωση), που θα τις εξαναγκάσουν να καταβάλλουν τα από το νέο νόμο προβλεπόμενα ποσά! Επίσης στο νέο νόμο δεν προβλέπονται υποχρεωτικές ζώνες προβολής ελληνικών ταινιών, μικρού και μεγάλου μήκους σε δημόσια και ιδιωτικά κανάλια, δέσμευση ώστε να λάβουν την άδεια λειτουργία τους, όπως γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (Βρετανία, Γερμανία κλπ.).
Αλλάζει τη νομική μορφή του ΕΚΚ, για να μπορέσει να «ξεφορτωθεί» τους εκπροσώπους των Σωματείων από τη διοίκηση, αδιαφορώντας για τα 2 πολύ σημαντικά προβλήματα που δημιουργεί:
α) με τη νέα μορφή σταματά η διαδικασία επιστροφής ΦΠΑ, συνεπώς οι χρηματοδοτικές δυνατότητες του ΕΚΚ μειώνονται κατά 23%, αφού πρέπει πλέον να απορροφά το κόστος ΦΠΑ. Ας αναφερθεί απλά ότι σε ένα ποσό πόρων του ΕΚΚ ύψους € 5 εκατ./ έτος θα υπάρχει απώλεια πόρων περίπου € 1 εκατ.
β) καταργούνται οι υποχρεώσεις και διαδικασίες λειτουργίας ως Α.Ε., με συνέπεια να τίθεται στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης η διαφάνεια και η πρόσβαση στα στοιχεία.
γ) Υπάρχει μια παντοδυναμία ΕΝΟΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ διορισμένου από τον ΥΠΠΟΤΟΥΡ ανθρώπου, του Γενικού Διευθυντή (όπως και του συνολικού διορισμένου 7-ελούς ΔΣ), ό οποίος εν είδη Λουδοβίκου (L’ ETAT C’ EST MOI) χωρίς ένα Συμβούλιο εμπειρογνωμόνων σεναριογράφων, παραγωγών, σκηνοθετών θα αποφασίζει ερήμην και κατά το δοκούν. Έτσι δεν διασφαλίζονται τα εχέγγυα στις όποιες κρίσεις. ΄Ενας άνθρωπος έχει συγκεκριμένες κινηματογραφικές προτιμήσεις, ένα συμβούλιο δύναται να συνθέτει και να προωθεί διαφορετικά είδη κινηματογραφικής γραφής! Στην Γερμανία με τα σχεδόν 20 Δημόσια (Κρατιδιακά και Ομόσπονδα) Γραφεία Χρηματοδότησης ταινιών, με πόρους συνολικά άνω των € 300 εκατ. υπάρχει μόνο ένα, εκείνο του Πότδαμ – Μπάμπελσμπεργκ, το οποίο λειτουργεί υπό την εποπτεία ενός ανδρός, ο οποίος όμως και πάλι πλαισιώνεται από πολυπληθή ομάδα εισηγητών-συμβούλων, οι οποίοι είναι εξειδικευμένοι στους τομείς σεναρίου, παραγωγής, χρηματοδότησης, προώθησης ταινιών. Ο κινηματογράφος αποτελεί μια εξαιρετικά σύνθετη και ακριβή τέχνη για να την αφήσουν ακόμη και οι Γερμανοί στα χέρια ενός και μοναδικού ανδρός, παρότι διαθέτουν τα από τις κινηματογραφικές Ακαδημίες επαρκώς εκπαιδευμένα στελέχη με διεθνή εμπειρία. Στην Ελλάδα από πού θα προέλθουν αυτοί οι παντογνώστες, όταν αυτή δεν διαθέτει καν το εκπαιδευτικό ίδρυμα, για να τους εκπαιδεύσει και οι υποψήφιοι δεν έχουν ούτε την αντίστοιχη διεθνή εμπειρία στον εν λόγω τομέα?
Δεν υπεισέρχομαι καν στον τομέα διαχείρισης και διοίκησης του εν νέου μοντέλου του ΕΚΚ γιατί στην εποχή ισχνών αγελάδων και του ΔΝΤ είναι περιττό να μιλάμε για ένα τόσο πολυέξοδο και δύσκαμπτο ΕΚΚ με τόσες διευθύνσεις. Οι συγγραφείς του νομοσχεδίου δεν έχουν ακούσει μάλλον για το λεγόμενο LEAN MANAGEMENT, δηλαδή τα μικρά και ευέλικτα σχήματα διοίκησης επιχειρήσεων.
Σχετικά με την διανομή και πριμοδότηση ταινιών αρκεί να ειπωθεί ότι αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, επειδή - και σωστά - επιθυμεί ο νομοθέτης να ευνοήσει την καλλιτεχνική ταινία, να «τιμωρεί» όμως με υποπολλαπλάσια πριμοδότηση στην αίθουσες επιτυχημένες «εμπορικά» ταινίες. Αυτό αποτελεί στρέβλωση των κανόνων της αγοράς και της αξιοκρατίας. Ο νομοθέτης δεν μπορεί να είναι «τιμωρός» των εμπορικά επιτυχημένων ταινιών και αν επιθυμεί να ευνοήσει εκείνες με δυσκολότερη θεματολογία ή τις λεγόμενες καλλιτεχνικές θα μπορούσε να ενστερνισθεί άλλες πολιτικές που εφαρμόζονται σε πολλές χώρες της Ευρώπης αλλά να μεριμνήσει διαφορετικά. Εκφεύγει του παρόντος η βαθύτερη ανάλυση.
Το υπερτροφικό μοντέλο διοίκησης και παραγωγής του υπό ίδρυση ΕΚΚ (Ν.Π.Ι.Δ.) επαναλαμβάνεται και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Αρκεί να αναφερθεί ότι δεν υπάρχει η όποια αναθεώρηση των σκοπών και των στόχων του. Λογικά έπρεπα να υπάρξει αναδρομολόγηση των πόρων του Φεστιβάλ από αυτό προς το ΕΚΚ και την παραγωγή ταινιών. Δεν είναι δυνατόν να διαθέτει ο Οργανισμός του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ετήσιους πόρους € 7-10 εκατομ./έτος (περσυι € 12 εκατ.) και το ΕΚΚ περίπου με τα μέχρι τώρα γνωστά νούμερα περίπου € 3,5 εκατομ./έτος. Πρώτα πρέπει να έχουμε πόρους να παράξουμε αξιόλογες ταινίες και μετά να τις «μοστράρουμε» στα φεστιβάλ.
Ας αναφερθεί εδώ ότι η «Μπερλινάλε»/Διεθνές Φεστιβάλ Βερολίνου, ένα από τα 3 μεγαλύτερα στον κόσμο (πλάϊ στις Κάννες και Βενετία) διαθέτει πόρους ύψους € 17 εκατομ./έτος, εκ των οποίων τα 9 περίπου προέρχονται από το Γερμανικό Κράτος και τα υπόλοιπα από χορηγίες και εισιτήρια. Δηλαδή το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης καταβροχθίζει από το κράτος τα ίδια με την Μπερλινάλε! Και τα αποτελέσματα? Και αυτό μέλλει να συνεχιστεί εις βάρος των πόρων παραγωγής? Κάθε γνώστης αλλά και σώφρων άνθρωπος θα είχε κάνει κάτι για να διορθώσει αυτή την ανωμαλία στους αριθμούς!
Ο νόμος αυτός έχει πολλές διατάξεις που δεν είναι συμβατές με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και Νόμους (περί ελεύθερης εγκατάστασης και εξάσκησης επαγγέλματος, ανταγωνισμού). Ενδεικτικά ας αναφερθεί το εξής: πως είναι δυνατόν στο κλίμα των καιρών να εισηγείται ο νόμος την ΙΔΡΥΣΗ ενός νέου Μητρώου Παραγωγών, τη στιγμή που υπάρχουν ήδη 3-4, χωρίς να εξηγεί κανείς γιατί καταργούνται τα προηγούμενα αλλά και με ποιους όρους και προϋποθέσεις θα δύναται να εγγραφεί κάποιος παραγωγός ή σκηνοθέτης-παραγωγός σε αυτό για να παράξει την νέα του ταινία. Τη εποχή που καταργούνται τα «ΚΛΕΙΣΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ» των φορτηγατζήδων, φαρμακοποιών, κλπ. στην Ελλάδα δημιουργούμε ένα νέο?Σπύρος Ν. Ταραβήρας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου