"Polisse" (2011) ( * )

“Polisse”, δηλαδή «αστυνομία» με πειραγμένη ορθογραφία, σκοπός της οποίας είναι να προσομοιώσει την άρθρωση ενός παιδιού – ή ενός ανίδεου. Η ανίδεη στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η Μελίσα, μια διοπτροφόρα φωτογράφος που, για λόγους δημοσιογραφικούς, παρακολουθεί στενά τις περιπέτειες μιας αστυνομικής μονάδας στις πιο κακόφημες συνοικίες του Παρισιού (τις λιγότερο φωτογενείς δηλαδή – μη μας πούνε και τουρίστες). Αυτή είναι, λίγο – πολύ η πλοκή της ταινίας της σεναριογράφου, σκηνοθέτιδας και πρωταγωνίστριας (αλλοίμονο) Μαϊγουέν.

Το δελτίο τύπου της ταινίας – τουλάχιστον αυτό που μας μοιράστηκε στο Φεστιβάλ Καννών, όπου η ταινία τσίμπησε ένα ειδικό βραβείο – ευαγγελίζεται την αλήθεια των ιστοριών που καταγράφονται εδώ: «Από επίσημα αστυνομικά αρχεία!» διαβάζουμε σε bold γραμματοσειρές και μας πιάνει μια ανατριχίλα. Επειδή όμως οι ιστορίες είναι ρεαλιστικές, και η κάμερα δείχνει να μη «πατά» στη σταθερότητα ενός τρίποδα, αυτό δεν κάνει ρεαλιστικό το “Polisse”. Αντιθέτως, πρόκειται για μια άκρατα στυλιζαρισμένη ταινία που όχι μόνο δεν αφήνει την «αλήθεια» των περιστατικών να μιλήσει αλλά φροντίζει να αφήνει πάνω σε κάθε event την προσωπική «στάμπα» του δημιουργού της που κρίνει, κατακρίνει και σαρκάζει όπως θεωρεί πως αρμόζει στα θύματα ή στους θύτες. Παράδειγμα: ένα 13χρονο κορίτσι ανακρίνεται από δυο αστυνομικούς (προσέξτε, έναν άντρα και μια γυναίκα). Κατά τη διάρκεια της ομολογίας της μαθαίνουμε τι έχει συμβεί: έχει προσφέρει τις «στοματικές» της υπηρεσίες σε μεγαλύτερους συμμαθητές της με ανταμοιβή «ένα πολύ καλό κινητό τηλέφωνο» όπως λέει χαρακτηριστικά. Ε, και οι μπάτσοι βάζουν τα γέλια. Γιατί; Επειδή το κοριτσάκι είναι ηλίθιο, λέει χυδαιότατα και διόλου σιωπηλά η Μαϊγουέν, «τιμωρώντας» το με το γέλιο των ηθοποιών της το οποίο, αχ τι βολικό, δείχνει και «ρεαλιστικό». Με ανάλογη «λεπτότητα» βάζει μια μουσουλμάνα μπατσίνα να βγάζει λόγο ενάντια στο φονταμενταλισμό των ομοθρήσκων της (επειδή το «μήνυμα» είναι σωστό δε σημαίνει πως πρέπει να ανεχτούμε και τον τρόπο με τον οποίο μας σερβίρεται). Είναι στιγμές στο “Polisse” που θα έκαναν ακόμα και τον Όλιβερ Στόουν να φωνάξει «επιτέλους λίγη λεπτότητα!».

Μα, θα μου πείτε, εδώ η Μαϊγουέν δε πουλάει «λεπτότητα». Θέλει να μιλήσει για την ωμή αλήθεια και αν δεν τη σηκώνει το στομάχι μερικών, ε, αυτοί είναι κακόμοιροι μικροαστοί που ζουν στη κοσμάρα τους. Εμ, ούτε αυτό στέκει. Πρώτον, επειδή η αυτοκτονία μιας εκ των ηρωίδων έρχεται στο φινάλε εντελώς ξεκάρφωτα και δίχως τη παραμικρή δραματουργική δικαίωση (shock tactics για λοβοτομημένα πειραματόζωα), δεύτερον επειδή ανάμεσα στις υποθέσεις παρεμβάλλονται οι προσωπικές ιστορίες των ηρώων που, σε επίπεδο συγγραφής πιθηκίζουν άστοχα ανάλογα γαλλικά δράματα (έτη φωτός από το «Police» του Μορίς Πιαλά, για να μιλήσουμε πιο καθαρά) και, τρίτον, επειδή, η σεναριογράφος, σκηνοθέτιδα και πρωταγωνίστρια αυτής της τόσο, μα τόσο κάλπικης ταινίας βάζει στο στόμα ενός μπάτσου που την κορτάρει (για να τη κερδίσει και να φάμε και στη μάπα το μοναδικά κακοστημένο ρομάντζο τους για ολόκληρο σχεδόν το δεύτερο μισό του φιλμ) την εξής ναρκισσιστική ατακάρα: «Χωρίς τα γυαλιά σου είσαι πιο όμορφη». Και είναι ψέμα. Όπως και όλα σ' αυτο το υποκριτικό τουρλουμπούκι.