Man of Steel (2013) ( * * * )

Η τελευταία φορά που είδαμε τον Σούπερμαν στην οθόνη ήταν το 2006, στο “Superman Returns” του Μπράιαν Σίνγκερ. Όπου ο φιλόδοξος δημιουργός τόνιζε με το παραπάνω τη μεσσιανική διάσταση του ήρωα που έδειχνε να κουβαλά στους σούπερ-ώμους του τις αμαρτίες ολάκερης της ανθρωπότητας. Η ταινία εκείνη έκανε άνοιγμα 52 εκατομμυρίων δολαρίων το πρώτο της Σαββατοκύριακο και έκλεισε μάλλον απογοητευτικά την εισπρακτική της πορεία.

Το νέο πόνημα του κυρίου Σνάιντερ τώρα (σε παραγωγή Κρίστοφερ Νόλαν των «Dark Knight»), πηγαίνει προς την αντίθετη κατεύθυνση: Ο Σούπερμαν εδώ, είναι ένας ήρωας με ηθικές αναστολές, διχασμένος ανάμεσα στην ανθρώπινη και την… υπέρανθρωπινη του φύση. Επιλογή που «μέτρησε» στα ταμεία: Η ταινία τσίμπησε, στο εναρκτήριο weekend 116 εκατομμύρια δολάρια και πάει για γκραν σουξέ.

Δε θέλει και πολύ ανάλυση: Όσο οι «πιστοί» εθελοτυφλούν τρομαγμένοι μπροστά στο δυισμό του Θεανθρώπου τους, τόσο τον αγκαλιάζουν στο πρόσωπο μιας κόμικ φιγούρας, με την πρόφαση μιας ταινίας λιγότερο «σοβαρής» που δε θίγει ευθέως τα «ιερά». Η δε συμμετοχή του Νόλαν στη παραγωγή είναι πανταχού παρούσα στη μεγάλη οθόνη: υπήρχε ούτως ή άλλως ένας μεγαλοϊδεατισμός στον πρωτότυπο ήρωα, αλλά ο Νόλαν (που συν-υπογράφει και το σενάριο) τον υπογραμμίζει με σοβαρότητα.

Εδώ υπάρχει ένα μικρό πρόβλημα – η ολοκληρωτική απουσία του χιούμορ δηλαδή, που μπορεί στον Μπατμαν να μην ενοχλεί (άλλωστε η Gotham City είναι μια πόλη γκρίζα και μουντή), εδώ όμως θα μπορούσε και να νοστιμίσει λίγο το comic αυτό θέαμα. Πάντως, το πρώτο μισό του φιλμ είναι απείρως καλύτερο απ’ ότι επακολουθεί. Τα flashbacks συμπληρώνουν τα κενά, ενώ η παρουσία του Κέβιν Κόστνερ (μυθική επιλογή casting) προσδίδει ένα κύρος παλαιάς σχολής που, από μόνος του, ο Σνάιντερ δε θα μπορούσε καν να το πλησιάσει.

Μεταξύ μας τώρα, έχω πεθυμήσει την οικονομία ενός καλού b-movie. Βαρέθηκα λίγο να βλέπω «φουσκωμένους» κόμικ ήρωες – και δεν εννοώ φουσκωμένους με αναβολικά, αλλά με «νοήματα». Ο Σούπερμαν είναι, όχι οι Αδελφοί Καραμαζόφ! Γιατί μια τέτοια ταινία (ή και άλλες, όπως τα «Iron Man», ή το «Avengers») πρέπει σώνει και καλά να ξεπερνα τόσο πολύ το δίωρο; Αφήστε δε που στα τελευταία 40 λεπτά του «Ανθρώπου από ατσάλι» μας περιμένει το ίδιο επαναλαμβανόμενο εκρηκτικό τουρλουμπούκι, όπου πρωταγωνιστούν τα ψηφιακά (δηλαδή, κατασκευασμένα σε υπολογιστή) εφέ που φυσικά δεν προκαλούν το παραμικρό δέος.

Δε θα κλείσω όμως γκρινιάζοντας, γιατί ομολογώ πως παραδέχτηκα την πολιτική θέση της ταινίας απέναντι στον ολοκληρωτισμό - όπως αυτός εκφράζεται από τον «κακό» Ζοντ (ερμηνευμένος από τον πάντοτε συνεπή Μάικλ Σάνον). Η τελική αναμέτρηση – και, κυρίως, η κατάληξη της – λέει όλα όσα πρέπει να ειπωθούν.