Mr Holmes (2015)

Οι περιπέτειες του Σέρλοκ Χολμς πρωτοδημοσιεύτηκαν στις πίσω σελίδες του περιοδικού “Strand” στα τέλη του 19^ου αιώνα. Και, σε αντίθεση με τις ιστορίες μυστηρίου του Γουίλκι Κόλινς ή του Καρόλου Ντίκενς (οι οποίες σπάνια αναφέρονται πια), ήταν μικρές, με μια ξεχωριστή και περιεκτική δομή – κάτι που τις έκανε αμέσως δημοφιλείς. Σύντομα όμως ο δημιουργός τους, ο Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, ένοιωσε «παγιδευμένος» απ’ αυτή τη δημοτικότητα, και αποφάσισε να τερματίσει τη ζωή του Χολμς σε μια αναλόγως δραματική ιστορία.

Δυστυχώς, είχε υποτιμήσει την επιτυχία του χαρακτήρα: Η κατακραυγή άγγιξε επίπεδα μαζικής υστερίας και, όπως αντιλαμβάνεστε, ο Χολμς σύντομα «αναστήθηκε». Προσωπικά, βρίσκω απολύτως δικαιολογημένη την αντίδραση του κοινού: Πως σκοτώνεις μια τέτοια προσωπικότητα; Γιατί ο Ντόιλ δεν ήταν απλά ένας χαρισματικός αφηγητής. Δημιούργησε και έναν χαρακτήρα εμβληματικό, ευφυή και κυνικό από τη μία, ριψοκίνδυνο και ανθρωπιστή από την άλλη. Κάθε ιδιοτροπία του ήταν και ένα ψυχογραφικό «κέντημα». Δεν είναι τυχαίο που όλοι αγαπήσαμε, μέσα από τον Χολμς, ακόμα και την εποχή στην οποία έζησε, παρά την μάλλον μηδενική βιωματική μας σχέση με το Βρετανικό φλέγμα.

Στην ταινία του Μπιλ Κόντον (που συνεργάζεται ξανά με τον Ίαν Μακ Κέλεν μετά το υπέροχο «Θεοί και δαίμονες» - εδώ βασίζεται στο βιβλίο του Μιτς Κάλιν «A Slight Trick of the Mind») ένας ηλικιωμένος Χολμς ανατρέχει στις αναμνήσεις της τελευταίας του υπόθεσης που τον οδήγησαν στην παραίτηση. Έχει περάσει τα 90, και ξέρει πολύ καλά πως οι μέρες του είναι μετρημένες. Οι ιστορίες του έγιναν διάσημες χάρη στον χαμένο του φίλο, τον Γουάτσον που τις μετέφερε στο χαρτί, ο ίδιος όμως δεν φορά το χαρακτηριστικό του καπέλο, ούτε χαϊδεύει στωικά την πίπα του.  

Ενώ λοιπόν η μνήμη του χάνεται, ο γηραιός ντετέκτιβ έχει ταυτόχρονα να αντιμετωπίσει και την επίμονη μνήμη των άλλων, εκείνων που τον γνώρισαν μέσα από την καταγραφή των περιπετειών του. Αυτή η σύγκρουση μύθου και πραγματικότητας συνοδεύεται, με διάθεση μελαγχολική, από μια εξαιρετική ερμηνεία: Ο Ίαν Μακ Κέλεν, ασθμαίνων στις σκηνές του «τώρα» και «ζεστός» στα εμβόλιμα φλάσμπακ, ενσαρκώνει μοναδικά έναν χαρακτήρα που ακροβατεί ανάμεσα στη λήθη και την αιωνιότητα. Και ο Μπιλ Κόντον καταγράφει αυτή τη διαδρομή με αξιοθαύμαστη – και χαρακτηριστικά Βικτωριανή – χάρη.