Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2013

Φίνος... Στοπ!


Η κίνηση της Φίνος Φιλμ να ανεβάσει, δίχως οικονομικές απαιτήσεις από τους χρήστες του διαδικτύου (εντελώς δωρεάν που λέμε), έναν σοβαρό αριθμό ταινιών της στην ιστοσελίδα του youtube είχε αποκομίσει θετικά σχόλια στα social media – ιδίως δε από έλληνες του εξωτερικού. Λογικό δεν είναι; Κακά τα ψέμματα, πολλές εκ των παιδικών μας αναμνήσεων έχουν να κάνουν με την παρακολούθηση τους και, προσέξτε, δεν έχει να κάνει καν αν τις απολαμβάνουμε σήμερα, ή όχι (αν και, ασφαλώς, η ιστορία του Φίνου έχει να επιδείξει εξαιρετικές στιγμές). Έχει να κάνει με το κομμάτι εκείνο των αναμνήσεων στο οποίο επιστρέφει κανείς συχνά, όντας μακριά από τη χώρα.

Και με την ίδια ένταση που υποδέχτηκαν το συμβάν, άφησαν να φανεί η απογοήτευση τους όταν η εταιρία, πιεσμένη από «παράλογες διεκδικήσεις πνευματικών δικαιωμάτων» όπως αναφέρει σε χθεσινό της δελτίο τύπου, αποφάσισε να κατεβάσει τις ταινίες, αντικαθιστώντας τες όμως με αποσπάσματα και αφιερώματα, κρατώντας δηλαδή ανοιχτό το κανάλι της – μαζί με το ενδιαφέρον του κόσμου. Και η αλήθεια είναι πως πολλοί είχαν την ευκαιρία, όχι μόνο να επιστρέψουν σε γνωστά τους φιλμ, αλλά και να ανακαλύψουν ταινίες που, για κάποιο λόγο, η τηλεόραση δεν έχει φροντίσει να «τιμήσει» με τον προγραμματισμό τους. «Οι σφαίρες δεν γυρίζουν πίσω» μάλιστα, του Νίκου Φώσκολου, είχαν τύχει ιδιαίτερης προτίμησης.

Τώρα, η Φίνος αναγκάζεται ουσιαστικά να κατεβάσει και αυτά τα αποσπάσματα από το youtube, το οποίο, να πούμε την αλήθεια, λειτουργεί με κανόνες και κώδικες που δεν είναι απολύτως ξεκάθαροι. Για παράδειγμα, γιατί μπορώ να δω (παρανόμως προφανώς, αλλά δεν είναι αυτή η ουσία), το «Ρόκι» και δεν μπορώ να δω το «Δεσποινίς Διευθυντής»; Η MGM ή ο Σιλβέστερ Σταλόνε δεν έχουν οικονομικές απαιτήσεις; Τι εννοώ; Πως στην εποχή της internet-ικής προσφοράς και ζήτησης, υπάρχουν πολλά που πρέπει να ληφθούν υπ’οψιν πέραν του νομικού πλαισίου.

Ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Συγγενικών και Πνευματικών Δικαιωμάτων, στον οποίο συμπλέουν ηθοποιοί, σεναριογράφοι και σκηνοθέτες, έχει να θυμάται πολλούς κακοπληρωτές και, η αλήθεια είναι πως, για πολλά χρόνια, οι συντελεστές αυτών των ταινιών (και οι οικογένειες τους) είδαν ελάχιστα χρήματα (όσοι είδαν) από τις, στα όρια της υπερβολής, επαναληπτικές προβολές τους. Αυτό είναι γεγονός. Από την άλλη όμως, τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από το ανέβασμα των ταινιών στο διαδίκτυο είναι πενιχρά – σχεδόν μη υπολογίσιμα. Όταν κάνεις κάτι τέτοιο, δεν το κάνεις για το κέρδος (και, πιστέψτε με, ελάχιστοι είναι αυτοί που «έζησαν» από το internet με ανάλογες κινήσεις). Το κάνεις για να μη χαθεί το έργο σου, για να περάσει σε μια γενιά θεατών που τώρα τις ανακαλύπτει, για να αφήσεις μια μαρτυρία.

Σημειώστε τέλος πως οι εκδοχές των ταινιών που ανέβηκαν, είχαν «περάσει» από νέα επεξεργασία εικόνας και ήχου. Πολλές από αυτές, νόμιζες πως τις έβλεπες πρώτη φορά. Κάδρα προσεγμένα, λαμπερά, εικόνες που μαρτυρούσαν την αισθητική φροντίδα αλλά και την κινηματογραφική μαστοριά που υπήρχε πίσω τους. Μπορούσες επιτέλους, για παράδειγμα, να απολαύσεις τα μιούζικαλ της εποχής στο αυθεντικό «σινεμασκόπ» τους κάδρο το οποίο (καθ’οτι ιδιαίτερα μακρόστενο) βλέπαμε αποκλειστικά πετσοκομμένο στα τηλεοπτικά άκρα του, αφήνοντας μας με το θέαμα διαλόγων ανάμεσα σε δυο... μύτες, για παράδειγμα.

Η Φίνος Φιλμ, η πιο εμβληματική εταιρία της «Χρυσής Εποχής του Ελληνικού Κινηματογράφου» δημιουργήθηκε το 1942 από τον παραγωγό Φιλοποίμενα Φίνο. Ο Φίνος είχε πάντα την τελευταία λέξη: απ΄ αυτόν περνούσαν όλα. Με τελευταία ταινία παραγωγής το «Ο κυρ Γιώργης εκπαιδεύεται», λειτούργησε μέχρι τον θάνατό του, το 1977. Με τον θάνατο της συζύγου του, Τζέλας, το 2010, τα ηνία ανέλαβαν οι κληρονόμοι του (ο τωρινός διευθυντής Γιώργος Τσαγκαράκης, και τα τρία ανίψια του Φίνου).

11 σχόλια:

  1. Η αλήθεια είναι ότι η φάση με τα δικαιώματα στα έργα θεάματος και ήχου στην εποχή του ίντερνετ είναι πολύ μπλεγμένη υπόθεση. Η άποψή μου είναι ότι πρέπει να διεκδικούν δικαιώματα για σαφώς περιορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. είκοσι-τριάντα χρόνια) οι δημιουργοί και σε καμία περίπτωση να μην έχουν δικαιώματα επ' αυτών οι κληρονόμοι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δε λεω πως δεν εχουν χασει λεφτα σε άλλες περιπτώσεις ρε παιδι μου, αλλά τώρα απλά boost-άρουν το downloading. Μοιάζουν 358679356 χρονια εκτός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μανωλη, τι να σου πω, θετεις το ζήτημα της ιδιοκτησίας εδώ. Σε καποιες χώρες ισχύει το διάστημα πενήντα ετών πάντως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Κάποιες παρατηρήσεις, γιατί ορισμένες λεπτομέρειες συγχέονται:
    Η FF (και η όποια FF) κατέχει τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των εν λόγω ταινιών, δηλαδή, αυτή τα πουλά στο μίσθιο που επιθυμεί. Τα δικαιώματα εκμετάλλευσης μεταβιβάζονται όπως οποιοδήποτε προϊόν από εταιρεία σε εταιρεία ή φυσικά πρόσωπα και ισχύουν 70 χρόνια μετά τον θάνατο του δημιουργού (ήγουν του εκάστοτε σκηνοθέτη).
    Ο σκηνοθέτης, ο σεναριογράφος, ο μουσικός, ο μοντέρ, σκηνογράφος όπως και οι ηθοποιοί, δικαιούνται συγγενικά δικαιώματα από κάθε μετάδοση Αυτή η αποζημίωση, καθιερώθηκε μετά από πολλά δικαστήρια, κάπου στις αρχές του 80 αν θυμόμαστε καλά. Πληρώνεται είτε από όποιον κάνει την αναμετάδοση, είτε από την FF, ανάλογα με τη συμφωνία που υπάρχει με τον δικαιούχο, πρόσωπο ή οργανισμό διαχείρισης δικαιωμάτων, στον οποίο οι δημιουργοί έχουν εκχωρήσει τα δικαιώματά τους για να τα διεκδικεί και να τα εισπράττει. Τα ποσά αυτά είναι φιξ και έχουν σχέση με την ώρα προβολής, το αν η ταινία παίζεται για πρώτη φορά κ.ά. Ανά ταινία δεν είναι πολλά, αλλά μπορείτε να αντιληφθείτε το μέγεθος για φιλμ που επαναλαμβάνονται και 2 και 3 φορές εβδομαδιαίως. Αυτά τα συγγενικά δεν μεταβιβάζονται σε κληρονόμους.
    Προσοχή και σε αυτό: Η FF έχει και τα δικαιώματα στις αποκαταστημένες κόπιες, ανεξαρτήτως χρονολογίας, δηλαδή, ναι μεν κάποια πνευματικά μπορεί να έχουν λήξει, αλλά το υλικό μόνο από την FF μπορεί να το πάρει κανείς (αυτό είναι και ένα ζήτημα με τα pd, πχ., οι ταινίες του Τσάπλιν είναι ελεύθερες, αλλά τα ρεστορασιόν τους μισθώνονται από συγκεκριμένη εταιρεία).
    Οι «υπερβολικές απαιτήσεις» τώρα, είναι χαρακτηρισμός της FF. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι συμφωνίες υπάρχου ανάμεσα στην FF και στους δικαιούχους πνευματικών δικαιωμάτων για on demand εκμετάλλευση. Πάντως, τα φιλμ έχουν ήδη παραχωρηθεί για on demand προβολές σε τοπικές πλατφόρμες. Για θέματα του you tube, μπορούμε να επανέλθουμε αν αυτό ενδιαφέρει κανέναν. Πάντως, είναι εντυπωσιακή η αντίδραση για την προσβασιμότητα σε ταινίες που παίζονται 1000δες φορές στα ελεύθερα κανάλια, υπάρχουν σε dvd μέχρι και με 1,5 Ευρώ ενώ προσφέρονται αφειδώς και από περιοδικά, εφημερίδες κλπ. Την ίδια στιγμή, τα έργα το Αγγελόπουλου, του Τορνέ, του Κούνδουρου, παραμένουν μη ανακαινισμένα σε υψηλή ευκρίνεια.

    ΥΓ. Άκη αν το βρίσκεις πολύ μεγάλο μην το βάζεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Μιλάμε για τους ελληνες του εξωτερικου.
    Αυτοι εχουν μονο μια λυση: το παρανομο downloading.
    Οποιαδηποτε απαίτηση απο προβολές στο youtube δεν μπορεί να μην ειναι παραλογη, νομίζω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ΟΙ έλληνες του εξωτερικού έχουν πρόσβαση σε ελληνικές ταινίες μέσω dvd (από on line αγορές από ελληνικά ή ξένα σάιτ), για να μην αναφέρω, ότι αν ήταν τόση η κάψα, μια φορά στις τόσες που έρχονται κάτι θα έπαιρναν σε dvd, ή κάποιοι συγγενείς θα τους προμήθευαν. Φυσικά αν μάθεις στο δωρεάν, και το 0,1 Ευρώ σου κακοφαίνεται. Την τελευταία πρόταση δεν την κατάλαβαμε, εννοείς "οποιαδήποτε απαίτηση από προβολές στο yt, είναι παράλογη;" (αυτά με τις διπλές αρνήσεις πάντα μας μπέρδευαν). Υπόψιν, τα ποστ γίνονται από την Carousel Films και τον Βασίλη Κωνσταντόπουλο, δεν μπόρεσα να βρω άκρη με το πως "δηλωνόμαστε", συγνώμη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ο τσαγκαρακης εχει και την μαστερ βιντεο στην ακαδημιας την παλια εταιρια του τεγοπουλου εγω δεν πιστευω οτι στο δελτιο λενε ολη την αληθεια πιστευω οτι το θεμα εχει να κανει πως αφου τις δινουν δωρεαν τοτε μετα ποιο καναλι θα πληρωσει για να τις προβαλει??χωρια τα λεφτα απο dvd Που κυκλοφορουν η ετσι η με διαφορα περιοδικα και εφημεριδες ειναι πολλοι λογοι που κρυβονται απο πισω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Τρομερά ενδιαφέρον το άρθρο σου, Άκη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Bosko The Great, σ' ευχαριστώ.
    Επαναλαμβάνω τη θέση μου, για τον ανώνυμο, πως κυριως οι ελληνες του εξωτερικού την έβρισκαν με αυτες τις ταινιες - και τις μαθαιναν κιολας. Βασίλη μου, οκ, τωρα που οι ταινιες του Φινου κατεβηκαν, αυτο σημαινει πως δεν υπαρχουν μετριες ως κακκιστες κοπιες στο διαδικτυο και, ξαναμανα, στο youtube; Φυσικά και υπάρχουν. Οι παντες στο νετ εχουν προσβαση σχεδον στα παντα, κι ας πολεμουν νομικα την πειρατεία κάποιες χώρες.
    Αλλο ειναι το ζητημα:
    Ειναι παραλογες οι απαιτησεις των ηθοποιοων για κερδη απο μια (ή και 100.000 το ιδιο κανει) προβολή/προβολές στο youtube; Ναι ή οχι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Άκη εγώ εήμουν ο ανώνυμος, σου εξήγησα ότι μπερδεύτηκα. έχω τις αμφιβολίες μου για την κάψα των Ελλήνων στο εξωτερικό, εννοώ ΄ότι υπερισχύει η κάψα για τζάμπα. Αν θεωρείς αυτονόητο ότι μια ταινία υπάρχει στο yt, οκ, ναι, να υπάρχει σε καλή ποιότητα, το θέμας μας είναι αρχής κι η συζήτηση δεν μπορεί να γίνει εδώ βέβαια. Τώρα σε σχέση με το τελευταίο. 1. Το "παράλογες" είναι χαρακτηρισμός της FF, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν υπάρχει συγκεκριμένη συμφωνία ή νομικό καθεστώς που να την εξανάγκασε να κάνει πίσω τόσο απότομα. 2. Δεν είναι μόνο ηθοποιοί, αλλά και σκηνοθέτες, μουσικοί, μοντέρ, σεναριογράφοι (πρακτικά όλοι εκτός μακιγιέζ). 3. Τα πνευματικά - συγγενικά, ειδικά στις μέρες μας αποτελούν για πολλούς το μοναδικό έσοδο. 4. Δεν βρίσκω παράλογο, αν κάποιος μπορεί να διεκδικήσει κάποιο χρήμα να το πράττει. 5. Εν κατακλείδι, ναι, οι νέοι καιροί, θα σαρώσουν το σημερινό καθεστώς, κι εμάς κι εσάς (εννοώ την αμοιβόμενη κριτική) και τους επαγγελματίες του χώρου γενικότερα. Αλλά αυτό, πάλι είναι μι αάλλη ατέλειωτη συζήτηση, ελπίζω να την κάνουμε απο κοντά. Πάντα καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Αυτά, λέει, σας άρεσαν:

Ετικέτες